Sep 7, 2017

Zuu Le Laikhal Paih Zuamnak Theory (Dalkhatnak)


Laimi hi paih a thawng bakmi kan si nain dinmi zuu nih cawlcang kho lo in ngawr laak, hrut laak, molmok laak le thi laak tiang in a kan tengh thliahmah.

Chin Research Initiative nih 2014-15 i hlathlainak an tuahmi ning in Hakha ah zatuak 91% cu zuu ding/rithaisii a hmangmi kan si. Hakha ah zuu a dingmi chungkhar hi zatuak in 38% kan si. Zuu ruang ah a thimi chungkhar hi zatuak 14.1% kan si tiah an langhter.  Hiti thil sining (data) an langhtermi zoh tikah tuk a sum! Ngaihchia hringhran kan si. Khrihfa ram si chinchin hlah usih law zeidah kan lawh chinchin hnga?

Zuu cu minung nih kan ser i kan din. Asinain a tu cu aa lingtalet, zuu nih minung tu a kan din cang. Kan thlek, kan cuap, kan thluak le kan nunnak tiang a kan dawp i, a kan din cang.  Zuu kan teinak ding le kan tengh khawhnak ding ah theory tampi a um kho. Cu lakah pakhatte in langhter ka duh.

Zuu cu doh ding a si lo, kan doh ahcun a leng ah tle lo in minung kaa le pum chung ah a tle sual lai. Cun, zeitluk paih kan thawn ko zong ah Laimi nih zuu hi pai ti hna hlah usih. Kan paih fate paoh kan sung zungzal ko lai.

Cucaah, zuu sal in kan luatnak ding le kan teinak ding ah hriamnam tha bik theory cu. zuu kha paih lo in hrial i kaltak hi a si.
Zuu teinak ding ah hriamnam tha bik cu, meithal a si lo, fimthiamnak a si lo, thazaang thawn zong a si lo, ralthat zong a si lo, nuclear bomb zong a si lo, zaang damte in zuu din lo te in um le hrial hi a si. Zuu hrialnak caah tangka a hau lo, chawva a hau lo, Khrihfa caahcun thlacam nenh bu dinlote um khi a si.

Zuu naa phiat chung, na doh chung le na paih chung paoh cu na tei kho lai lo. Voikhat na tengh khawh hmanh ah voi hnih tengtu le thlutu cu zuu lengmang a si ko lai.  Siaherhnak, tlaihchannak ngei lo te in hrial le kaltak diam ve cang ko.

Zuu a dingmi le rithaisii-kunza tibantuk a tongtham bak vemi ka si. Ka kunza ei le khai hi a taru tuk ve. Ka hawile nih naa sum khawh cun kan bek, a tam bik thlakhat hlei naa sum kho lai lo an kan ti. Asinain rawl-ulh thlacamnak ngeih bu in cu vialte cu caan saupi, nihin tiang ka hrial khawh cang. Bawipa min thangthat si ko seh.
Zuu sal in luat le tei na duh taktak ahcun a cunglei theory ning in rak tuah chunh ve na hrial khawh ko lai. Theory-2 kan pehthan te lai.

Muitawn a ka thaipiaktu Vapual Thawng cung ah kaa lawm tuk.
2016 September 8 | 9:00pm|

Gredit: Tawk Tling Thang