Apr 5, 2017

Salai Ceu Bik Thawng: Khoidah Na Kal Lai Chin Fapahniang (Quo vadis)???(lenhloi)

April 3, 2017. Zanlei sml 1. Car gate kan phak hlan ah Rungtlang leiin a hung tlami ruahhmai tete nih a hun pheh. Halkha kih hi cu chimhramh a si. Hniang Hiang hla April Thlizil nih vir…vir…vir tiin a hun kan chem chap. Sihmanhsehlaw tutan ka lungchung khulinhnak mei-alh tucu Halkha ruahtai zong nih a daihter kho hngin lo…

“Ka u nang a hnu bik ah thutdan na si lai” tiah Taungzalatt mawtaw mongtu nih a hun ka ti i mawtaw chung ka hei lut cu Kawl le Lai zatphut in kan tthu hoi. A chinchap ah ka tthut ttimi Kawl pa a nupi cu‘Lai’ a si hoi. Ka thin linh a zual.

Mizoram i an ngeihmi Special Protection (Inner Line/Restrict Area Permit) timi phung khi ngei ve usih law kan Lairam hi hauhruang ikulh kho cang usih ti ka va duh dah. Cu lo cun Kachin pawl an ramkulh ciacung ah 34% lawng an si cang bantuk le Mon pawl an faiceukulh chungah 49% hrawng lawng an si cang bantuk kan si colh ko lai hiteh ka ti. Atu hmanh Paletwa peng ah Chin 3 umnak ah Rakhine 1 an um cang si kaw Laitlang ahhin Laimi hi ting 4 kan tling hrimhrim lai lo a fiang. Cucu Kawl ralkap nakin kan tamtuk lo tinak si i Phungki milu nakin kan tlawm deuh lai tinak si kaw…cu chinchap i kan lung ai rual loning le miphun dawtnak kan hei ngeih lo ning… tiah zeilezeidek ka ruat colh.

Hiti i phundang le biaknak dang nih an kan cawh chin lengmang caah nai hrawng kan motor mong pawl hi khuachuah lai thlacamnak tuah zong an daithlang chin lengmang. Tutan zong hi thla an kan campi te hnga maw tiah ka bawh hna__ nain tutan cu an cam ko. Thlanglei Laitlang kan unau pawl zong hibantuk in thlacamnak ngei kho ve cang hna seh ti ka ruah ah mission rian a biapit zia ka lung chuak hoi.

Cutin Rungtlang hnu lei ka hun chit ruangmang sin in ka khuaruahnak an vakvai. Kan Chinrampi hi kan kilveng kho taktak te hnga maw? Federal mahte khuakhannak hiteh hiti ngai hin kan ngah kho taktak te hnga maw? Hitining tein kal usih law tuhnu kum 50 ahkhin Laitlang ah Laimi maw tam deuh te hnga miphun dang dah? Tuhnu kum 30 ahkhin kan khualipi bazar lamthluan ah zei holh dah holh bik a si te hnga? 

Dr. Sui Khar, Victor Biak Lian, Salai Bawi Lian Mang, Pu Thla Hei le Pu Ram Kulh Cung te he kan miphun serthannak Chin Nation-Building ding kong mitkuh hngal loin kan ceih le biaphong kan den tawn hna ka ruat tthan.

Acaan ah phundang in ka ruat; azei ah hme hihi kan lungre kan vai itheihpi len? Miphun tlau zong cu a poi tuk hme maw? Minung lem kan tlau in kan thi lai lopi? Globalization chan pei si fam cu kan caholh le nunphung tlau zong cu zeihme poi? Mirang holh le miphundang nunphung thuamthil thatha hi zatzat um ko nalak ah? 
Hitluk rethei le thaba in kan ttuan hi a herh taktak maw? Kan mipi zong nih an kan dirpi in an duh taktak hme maw? 

Kan mino pawl an caan le an thazang dih in miphun dothlennak tuahter len nakcha cun sianginn kai in rianttha hna tuanter a ttha deuh hnga lo maw? 

Kei hna hiteh... hitin maw, hi miphun rian hi pumpek in ka ttuan peng ko lai? Ka hawile ka naule tete hmanh nih thlakhat ah dollar a thongthong in an ngah cang si kaw? Lohlak thil maw ka tuah kun? Zeidah ka tuah kun lai? 

Thantlang in kan i thawh lai ah mithi ruak thlah bang a kan thlahtu kan mipi pawl kha ka mitthlam ah an cuang tthan. Thlacamnak in a kan dirpitu kan pitar tete nih “Na tha a chia in na lung dong tuk sual lai tihi kan phaan tukmi a si ee… khan maw thachiat phun in kan umpiak citcet lai ci” tiah ka liang an ka muai lio ka hnathlam ah a cuang tthan.

Khoidah na kal lai Chinram? Khoidah na kal lai Ceu Bik Thawng? A dong kho lomi khuaruahnak he....

Mangtha ko kun rih law... Cinrung aw…