Apr 12, 2017

"Thingyan" Puai Aa Thawknak Tuanbia Na Thei Bal Cang Maw?

 "Thingyan" puai hi Hindu (pathian tuanphung) Budhist nih an ngeihmi in aa thawk mi a si. Hlan liopi ah, 'Arsi' tiah auh a simi Brahmas siangpahrang pakhat a rak um, ti a si. Voikhat cu, cu Brahmas sinagpahrang pa cu "Śakra" tiah auh a simi Devas siangphrang pa he ral an rak i tu.

Devas siangpahrang pa hi kawl nih 'Thagya Min' tiah an auh. Ral an i tuk hlan ah, "raltuknak i a sungmi poah, luu i tan piak siseh", tiah biakamnak an rak ser. Ral cu an hun i tu ciamam i, Brahmas siangpahrang Arsi cu, Śakra nih a tei ai. Cucaah Sakra nih Brahmas siangpahrang pa cu a luu a tan. A luu a tanmi ai ahcun, vui (elephant) luu a bunh piak.

Cucaah Brahmas siangpahrang cu a luu vui, a pum minung asimi "Ganesha" (vui nawr a ngeimi Hindu pathian khi) ah aa cang. Amah cu a thawng taktak mi vui luu ngei minung ah a cang ai. A thawn tuk cang caah, a luu cu rilipi i hlonh ahcun, rilipi ti cu chikhat ah a keu dih cikcek lai, ti a si. Vawlei lak ah hlonh a si ahcun, vawlei cu a linhnak nih a khaanh dih cikcek lai, ti a si. Cun vancung i hlonh  a si ahcun, van cu a dihlak in mei nih a kaangh lai, ti a si.

Cucaah a luu cu khuazei hmun hmanh ah an chia ngam ti lo. Cu tik ah, ral teitu siangpahrang Śakra (Thagya Min) nih, "khuachia bawinu pakhat nih kum khat cia lengmang, vawlei tawng loin put i chang hna seh", tiah nawlbia chuah. Cu caah, cu luu cu khuachia bawinu pakhat nih, vawlei tonghter bak loin, kum khat chung a put i kum khat a dih bak ah, vawlei tonghter loin, a dang chuachia bawinu kut cung ah a chanh tawn.

Cu khua bawinu pakhat nih a dang khua bawinu pakhat sin i Brahmas siangpahrang pa luu a pek caan cu, atu lio kawl nih an hman cuahmah mi "Thingyan" puai cu a si. An kum hlun thlahnak le kum thar donnak puai khi a si nain aa thoknak cu biaknak (pathian) tuanbia in a si. Cucaah "Thingyan" cu kawl biaknak biatu pawl nih biaknak lei in an sunghlawih ngaingai mi puai a si. An miphun sinak he aa tlaimi puai a si lo.

By- Hrambik Lian